Persbericht: Verpleegkundigen en verzorgenden voelen zich belemmerd bij het geven van goede zorg
Verpleegkundigen en verzorgenden willen goede zorg geven, maar ervaren steeds meer lastige keuzes in hun dagelijkse werk door de veranderingen in de gezondheidszorg. Zij voelen zich overspoeld door eisen van buiten- en bovenaf en raken onzeker.
Moeten ze zich houden aan de regels en eisen die overheid en zorgmanagers stellen of moeten ze zelf bepalen welke zorg de patiënt nodig heeft? Zowel de beroepsgroep zelf als de overheid en zorgmanagers kunnen ervoor zorgen dat verpleegkundigen en verzorgenden steviger in hun schoenen staan. Vandaag overhandigt de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ) het signalement van het Centrum voor Ethiek en Gezondheid ‘Dilemma’s van verpleegkundigen en verzorgenden’ aan staatssecretaris Bussemaker.
De RVZ vraagt aandacht voor de dagelijkse dilemma’s van verpleegkundigen en verzorgenden in de ziekenhuiszorg, de verzorgings- en verpleeghuiszorg en de thuiszorg. Door nieuwe wetgeving, financieringsssystemen en de taakverschuiving (van artsen naar verpleegkundigen en van verpleegkundigen naar verzorgenden) hebben verpleegkundigen en verzorgenden meer dan voorheen last van deze afwegingen. Moeten ze hun vrije dag opgeven om de onderbezetting op te vangen? Moeten zij zich aan afspraken en werktijden houden of moeten zij die tijd aan de
cliënt besteden? Zij kunnen de patiënt soms niet de zorg verlenen die nodig is. Dat knaagt aan hun motivatie en dat gaat weer ten koste van de kwaliteit van de zorg.
Om te zorgen dat hun motivatie niet verder afstompt is aandacht nodig. Managers en leidinggevenden zullen daarom hun verantwoordelijkheid moeten nemen en meer oog en oor moeten hebben voor de dagelijkse problemen waar verzorgenden en verpleegkundigen tegenaan lopen. De overheid kan dit stimuleren door in het beleid meer ruimte te geven aan zorgverleners om zelf te bepalen welke zorg nodig is en door good practices van de beroepsgroep te ondersteunen.
De RVZ doet ook een beroep op de verpleegkundigen en verzorgenden zelf. Zij kunnen meer lef tonen en professionele ruimte opeisen. Verpleegkundigen en verzorgenden moeten zich niet uit hun professionele rol laten duwen door systeemnormen of andere eisen van buiten af. De beroepsorganisaties én de instellingen hebben hierin een spilfuntie. Zij moeten verpleegkundigen en verzorgenden de ruimte geven voor het gesprek over lastige keuzes. Tevens moeten zij op politiek niveau aandacht vragen voor de oorzaken van dilemma’s.
Het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) heeft in samenwerking met de RVZ een onderzoek onder ruim 650 verpleegkundigen en verzorgenden uitgevoerd. De meerderheid (70%) vindt dat ze de laatste jaren steeds vaker voor dilemma’s komt te staan. Door krappe indicaties moeten verpleegkundigen en verzorgenden cliënten minder zorg bieden dan ze naar hun eigen maatstaven eigenlijk zouden willen. Meer dan de helft staat minstens één keer in de week voor dit dilemma (64% in de thuiszorg en 47% in de verpleeg- en
verzorgingshuizen). Eenderde van de verpleegkundigen en verzorgenden komt minstens wekelijks voor de vraag te staan om meer te gaan werken vanwege de onderbezetting of om een vrije dag op te geven.