In Nederland worden elk jaar ongeveer 265 baby’s veel te vroeg geboren, na 24 tot 26 weken zwangerschap. Er wordt nu onderzoek gedaan naar een nieuwe technologie om deze extreem te vroeg geboren baby’s op te vangen, waarbij de situatie in de baarmoeder wordt nagebootst. Dit is de kunstamnion- en placentatechnologie (KAPT). De KAPT biedt mogelijkheden om de behandeling van prematuren te verbeteren tijdens hun meest kwetsbare periode, maar roept tegelijkertijd nieuwe ethische, juridische en maatschappelijke vragen op. 

Welke ethische, juridische en maatschappelijke vragen roept de KAPT op ten opzichte van de nu geboden zorg op de neonatale intensive care? Wat zijn de wenselijkheid en de gevolgen van deze technologie?

Een belangrijke vraag is of er argumenten zijn om anders te denken over de morele en/of juridische status van de prematuur in de KAPT dan over de neonaat in de couveuse. Volgens het CEG is dat momenteel niet het geval. De belangrijkste overweging is het (bevorderen van het) toekomstperspectief en het belang van het toekomstige kind. Een dilemma is dat ouders druk tot behandeling kunnen voelen zonder goede afweging van de (potentiële) nadelen en andere (behandel) alternatieven. Ook na preklinisch onderzoek met dier- en simulatiemodellen zullen er onzekerheden blijven bestaan, die alleen kunnen worden weggenomen met klinisch onderzoek. De risico’s voor de groep zwangere vrouwen en de extreem prematuren en de belasting moeten in verhouding staan tot de (mogelijke) voordelen van de KAPT.

De KAPT is een alternatief voor de huidige couveuse. Voordat onderzoek met een menselijke prematuur kan worden uitgevoerd zal de technologie moeten worden aangepast, en is helderheid nodig over de veiligheid en de effectiviteit van de technologie.

Laboratoriumonderzoek met simulatiemodellen en dierproeven kunnen inzicht geven in de veiligheid en de effectiviteit van de KAPT. Maar de KAPT roept ook andere vragen op. Onduidelijk zijn bijvoorbeeld de korte- en lange termijn gevolgen voor het kind van een verblijf in de KAPT. Ook is in de KAPT zeer waarschijnlijk geen direct contact mogelijk tussen ouders en kind. Het is onbekend welk effect dit heeft op hechting tussen ouders en kind en op de sociaalemotionele ontwikkeling van het kind. Het CEG beveelt aan om hier onderzoek naar te doen. Voor ouders is counselling nodig om voor- en nadelen goed af te kunnen wegen. Ook is brede maatschappelijke discussie nodig over de gevolgen en wenselijkheid van de technologie.