Persbericht: Zorg op afstand kan uitstekende zorg zijn
Telezorg (zorg op afstand) kan de kwaliteit van zorg verbeteren, kan patiënten autonomer en sociaal redzamer maken en kan zorgprofessionals helpen om efficiënter te werken. Deze maatschappelijke belofte moet telezorg wel waar kunnen maken en daarom is vanuit ethisch oogpunt gekeken aan welke voorwaarden telezorg moet voldoen als zij de bestaande zorg vervangt.
Zo moet de eigen leefstijl van de patiënt niet in het gedrang komen. Persoonlijk contact is zo’n voorwaarde. Ook moet telezorg niet leiden tot verdere overbelasting van mantelzorgers. Deze en andere voorwaarden staan in het signalement ‘Ver weg en toch dichtbij? Ethische overwegingen bij zorg op afstand’ dat het Centrum voor Ethiek en Gezondheid van de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg vandaag presenteert.
Zorg op afstand maakt het mogelijk om patiënten thuis te monitoren, zonder dat er een zorgverlener fysiek aanwezig is. Telezorg kan verschillende vormen aannemen. Er zijn passieve monitoringsystemen, zoals GPS-tracking. Dit apparaatje kan de patiënt volgen waardoor een verzorger gewaarschuwd kan worden als er iets mis is.
Maar er zijn ook geïntegreerde digitale systemen die de mogelijkheid bieden om via Internet contact te houden met bijvoorbeeld zorgverleners, vrijwilligers en mantelzorgers, maar ook met familieleden en lotgenoten.
De meeste telezorg bevindt zich nu in een ontwikkelfase en wordt gezien als aanvulling op bestaande zorg. Het signalement belicht vanuit drie invalshoeken het realistische scenario waarin zorg op afstand een groot deel van de nabije zorg in huis zal vervangen. Wat betekent telezorg voor patiënten, mantelzorgers en zorgprofessionals? Patiënten en mantelzorgers zullen meer medische handelingen zelf gaan verrichten zoals het toedienen van medicijnen. Dat brengt een andere verdeling van verantwoordelijkheden met zich mee waarover goede afspraken gemaakt moeten worden.
Men moet zoeken naar manieren om verdere overbelasting van mantelzorgers te voorkomen. Ter bescherming van de privacy van patiënten en mantelzorgers is het van belang dat professionals een coachende rol aannemen en de patiënt zoveel mogelijk regie heeft over het moment van contact met de zorgverlener.
Onderzoek laat zien dat patiënten vrij positief tegenover telezorg staan en dat zij veel zien in de keuzevrijheid die telezorg kan bieden. Ook zorgprofessionals die al met telezorg werken lijken positief. Mantelzorgers zien bezwaren, met name mantelzorgers van patiënten met een psychische aandoening, omdat zij niet zien hoe zij bij telezorg betrokken kunnen worden.
Het Centrum voor Ethiek en Gezondheid is van mening dat telezorg toch onder bepaalde voorwaarden bestaande zorg kan vervangen. Dan kan zorg op afstand het lot van chronische patiënten verbeteren en hun participatiemogelijkheden vergroten.